Onyks – Historia

Już w starożytności uważano onyks za kamień szczególnie szczęśliwy.
Czarny onyks uważany był za kamień czarnoksiężników i magów. To właśnie onyksu najczęściej używano do wyrobu kamei i pieczęci w Grecji i Rzymie.

XXVIII w.p.n.e –  Wykorzystywany  w Egipcie w czasie  Drugiej Dynastii do tworzenia misek  i innych elementów ceramiki.

XIV w. p.n.e.  – pojawia się w sztuce minojskiej Krety , zwłaszcza w wykopaliskach  archeologicznych w Knossos.

                                                       Onyks z Knossos

XIII w. p.n.e. – Pierwsza biblijna wzmianka o onyksie  znajduje się w księdze  Rodzaju 2:11, 12, gdzie powiedziano, że w ziemi Chawila jest dobre złoto oraz „żywica bdelium i kamień onyks”.
Znajdował się w  pektorale  arcykapłana w czwartym rzędzie, był noszony na obu ramionach kapłana, jako kamień pamięci. Na
powierzchni kamieni były wyryte imiona synów Jakuba-Izraela,
po sześć imion  na każdym kamieniu, wg porządku ich urodzenia.
„Obrobili też kamienie onyksowe, osadzone w złote oprawy, z wykutymi na nich, na wzór pieczęci, imionami synów Izraela. 7 Umieścili je na obu naramiennikach efodu jako kamienie pamięci o synach Izraela, jak nakazał Pan Mojżeszowi.”
(2Mojż.28,9-10).

Arcykapłan w pektorale m.in. z onyksem

 I w. n.e. – przyrodnik Pliniusz Starszy w „Historii Naturalnej” opisywał  zarówno rodzaje onyksu i różne techniki obróbki.

                   Gemma rzeźbiona w onyksie, 9–12 w. n.e

1865 r. – Scarlett O’Hara – bohaterka powieści „Przeminęło z wiatrem” po śmierci męża Karola założyła na bal w Atlancie broszę z onyksem

1920 – 1930 r.  – często używany jako cokoły dla rzeźb  art deco. Niemiecki rzeźbiarz Ferdinand Preiss wykorzystywał brazylijski zielony onyks do większości rzeźb.
Wykorzystany też  do tac i naczyń  produkowanych  Austrii.

„Tancerka” Ferdinanda Preissa z podstawą z zielonego onyksu

1930 r. –  Płyty z onyksu z  góry Atlas wykorzystywane przez Miesa van der Rohe w Willi Tugendhatów w Brnie, symbolu architektury modernistycznej, do  stworzenia połyskujących  półprzezroczystych wewnętrznych ścian.

 

Onyks

Post Author: admin