Granat – właściwości

Granaty tworzą skupienia ziarniste, zbite, i naskorupienia. Są przezroczyste, przeświecające. Niektóre kryształy wykazują specjalne efekty optyczne: asteryzm, efekt kociego oka. Część zmienia barwę w zależności od rodzaju oświetlenia. Są kruche, ale stosunkowo twarde. Skrajne ogniwa granatów rzadko występują w przyrodzie, a przeważnie tworzą one różne izomorficzne roztwory stałe.



 Wzór chemiczny: Bardzo powszechna w przyrodzie grupa krzemianów. Tworzy zwykle kryształy mieszane o podobnej strukturze i ogólnym wzorze chemicznym: X3Y2(SiO4)3:
gdzie:
X oznacza wapń, magnez, dwuwartościowe żelazo lub mangan;
Y oznacza glin, trójwartościowe żelazo, chrom, tytan, cyrkon, wanad.

Wzory niektórych granatów:

  •         almandyn – Fe3Al2[SiO4]3
  •         andradyt – Ca3Fe2[SiO4]3
  •         grossular – Ca3Al2[SiO4]3
  •         pirop – Mg3Al2[SiO4]3
  •         spessartyn – Mn3Al2[SiO4]3
  •         uwarowit – Ca3Cr2[SiO4]3

Granaty bardzo często tworzą między sobą kryształy mieszane, stąd tak duże ich zróżnicowanie. Część granatów wykazuje też znaczne zawartości sodu, itru i tytanu.

 

Skład:  wapń, magnez, dwuwartościowe żelazo lub mangan, glin, trójwartościowe żelazo, chrom, tytan, cyrkon, wanad.

wzor granatu
Fot. Peter Murray-Rust Licencja: the Creative Commons Attribution-Share Alike 2.5 Generic.
Model struktury krystalicznej granatu.

Ze względu na skład chemiczny granty dzielą się na:

  •     glinowe: – pirop, grossular, hessonit, spessartyn, almandyn, rodolit.
  •     żelazowe – andradyt: (melanit, schorlomit, ivaaryt), demantoid, majoryt, calderyt).
  •     chromowe – uwarowit, knorringit henleit
  •     wanadowe – goldmanit, (yamatoit)
  •     cyrkonowe – (kimzeyit)

Rzadkie odmiany granatu to: – goldmanit, hydrogrossular, kimzeyit, knorringit, majoryt

Granaty magnezowe, żelazowe i manganowe określane są w skrócie nazwą piralspit. Zaś odmiany wapniowe – ugrandyt. Skrócone nazwy pochodzą od pierwszych sylab ich głównych przedstawicieli.

Układ krystalograficzny: Krystalizuje w klasie 48-ścianu.

Wszystkie granaty  krystalizują w układzie regularnym – najbardziej rozpowszechniona jest postać dwunastościanów rombowych i dwudziestoczterościanów deltoidowych.

Twardość: 7 – 7,5
Twardość w skali Mohsa:     7 – 7,5
Przełam:     nierówny, muszlowy
Łupliwość:     niewyraźna według <110>
Barwa:     W grupie granatów można napotkać wszystkie odcienie barw z wyjątkiem niebieskiej. Najczęściej spotykanymi są odcienie od barwy pomarańczowoczerwonej do fioletowoczerwonej (zwykle kojarzone z piropem i almandynem).

KOLORY granatu

Rysa:     biała
Połysk:     szklisty, tłusty
Właściwości optyczne:     optycznie izotropowe, u niektórych anomalna dwójłomność

efekty optyczne:  niektóre granaty wykazują asteryzm, efekt kociego oka.

Magnetyzm:  odmiany bogate w magnez wykazują magnetyzm, na ogół bardzo odporne na działanie czynników chemicznych i atmosferyliów.

Granat

Post Author: admin