Kopalnia srebra Rammelsberg – dawna kopalnia rudy miedzi, cynku, srebra i ołowiu położona na stoku góry Rammelsberg (636 m n.p.m.) na południe od Goslaru w Dolnej Saksonii w środkowych Niemczech. Kopalnia Rammelsberg jako jedyna kopalnia rudy na świecie pracowała nieprzerwanie przez ponad 1000 lat (968-1988).
W 1992 kopalnia wraz ze średniowiecznym starym miastem w Goslarze zostały wpisane na listę dziedzictwa kulturowego UNESCO.
Złoża srebra Rammelsbergu powstały w wyniku oddziaływania roztworów hydrotermalnych na skały osadowe. W okresie dewonu, gorące strumienie wód z dna niewielkiego morza, tzw. niecki Goslar-Wolfshagen, wyniosły na powierzchnię metale ciężkie jak srebro, które skoncentrowały się tam warstwowo jako chalkopiryt, sfaleryt (blenda cynkowa) i galenit (błyszcz ołowiu). W ten sposób powstały dwa duże złoża o formie soczewkowej, które później w karbonie zostały poddane fałdowaniu i znalazły się we wnętrzu góry.
Pierwsze dokumenty traktujące o wydobyciu rud srebra ze złoży Rammelsberg pochodzą z 968. Na podstawie badań archeologicznych uważa się, że prace wydobywcze mogły być tu prowadzone nawet 2000 lat wcześniej.
Wydobycie rozpoczęło się od złóż “Altes Lager”, odkrytych na powierzchni przez procesy erozyjne. Złoża srebra “Neues Lager” zostały odkryte dopiero w XIX w. W Rammelsberg wydobywano głównie galenit, chalkopiryt, sfaleryt i baryt. Z rud tych otrzymywano srebro, ołów, miedź, cynk oraz złoto (od XVIII w.) Wydobycie i sprzedaż surowców przyczyniło się do szybkiego rozwoju i bogactwa miasta Goslar w okresie średniowiecza. Kopalnie należały początkowo do cesarza. Henryk II (973-1024) przeniósł jeden ze swoich pałaców (niem. Königspfalz) z Werli do Goslaru, by móc lepiej kontrolować produkcję srebra. Następnie kopalnie przeszły w posiadanie miasta Goslar. W XVI w. na mocy umowy z Riechenberg właścicielami Rammelsberga stali się książęta brunszwiccy, którzy zarządzali kopalnią aż do 1866, kiedy to Rammelsberg przeszedł w ręce Prus.
Kopalnia srebra została znacznie rozbudowana przez narodowych socjalistów. W 1936-37 w ramach tzw. Projektu Rammelsberg powstał szyb Rammelsberg oraz zakład oczyszczania rudy autorstwa dwóch znanych architektów obiektów przemysłowych Fritza Schuppa i Martina Kremmera
Po ponad 1000 latach nieprzerwanej pracy i ok. 30 milionach ton wydobytych rud srebra, kopalnia została zamknięta 30 czerwca 1988. Głównym powodem było wyczerpanie zasobów surowców. Obecnie znajduje się tu muzeum górnictwa.
Wedle legendy, nazwa góry pochodzi od imienia rycerza Ramma, towarzysza Karola Wielkiego. W czasie jednego z polowań Ramm uwiązał swojego konia do drzewa, udając się dalej za zwierzem pieszo. Niecierpliwiący się rumak grzebał kopytem w ziemi, aż odkrył pokłady rudy. Górę nazwano na cześć rycerza Rammelsbergiem a miasto u jej podnóży Goslarem, od imienia jego żony Gosy.
