Polskie insygnia koronacyjne

Korona Chrobrego
Insygnium koronacyjne królów polskich od XIV do XVIII wieku. Wykonane na koronację Władysława I Łokietka. Ostatni raz użyte podczas intronizacji Stanisława Augusta Poniatowskiego. Szczerozłota, gotycka korona w formie corona clausa. Złożona z dziesięciu segmentów zwieńczonych liliami, wysadzana drogocennymi kamieniami: szafirami, rubinami, szmaragdami oraz perłami. Zwieńczona złotym globem z krzyżykiem.

Korona królowych
Insygnium koronacyjne królowych polskich. Wykonane na koronację Jadwigi Kaliskiej, żony Władysława I Łokietka. Ostatni raz użyte podczas intronizacji Marii Kazimiery, żony Jana III Sobieskiego. Szczerozłota, gotycka korona w formie corona clausa skromniejsza i mniejsza jednak od Korony Chrobrego. Złożona z siedmiu segmentów zwieńczonych liliami, wysadzana drogocennymi kamieniami: szafirami, rubinami oraz perłami.

Korona homagialna
Insygnium królewskie do odbierania hołdów. Szczerozłota, gotycka korona w formie corona clausa skromniejsza od Korony Chrobrego. Złożona z dziewięciu segmentów zwieńczonych liliami, wysadzana drogocennymi kamieniami.

Korona Węgierska
Korona koronacyjna Stefana Batorego, wykonana na wzór Korony Świętego Stefana. Pierwotnie insygnium prywatne, które w 1571 roku Zygmunt II August odziedziczył po swoim siostrzeńcu Janie Zygmuncie Zapolyi. Do Skarbca Koronnego trafiła po 1576 roku. Wykonana w formie obręczy, od góry przykrytej dwoma szerokimi kabłąkami, z globem i krzyżykiem na ich skrzyżowaniu. Ozdobiona sterczynkami, emaliowanymi plakietkami oraz drogocennymi kamieniami.

Korona Szwedzka
Późnorenesansowa korona prywatna Wazów, własność Zygmunta III Wazy, Władysława IV Wazy i Jana II Kazimierza Wazy. Ofiarowana do Skarbu Koronnego przez tego ostatniego. Korona zamknięta, ośmiodzielna, zwieńczona kwiatonami, zdobiona gęsto perłami i drogocennymi kamieniami.

Berła królewskie
W 1792 roku w Skarbcu Koronnym były cztery berła królewskie. Pierwsze z nich było szczerozłote, na sztyfcie żelaznym, wysadzane diamentami, szmaragdami, szafirami, topazami i rubinami. Posłużyło ono jako koronacyjne Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu. Drugie berło nieco mniejsze, szczerozłote na sztyfcie żelaznym dekorowane wyobrażeniem liści należało do insygniów koronacyjnych Stefana Batorego. Dwa pozostałe, z których jedno zapewne należało do królowych polskich były wykonane z pozłacanego srebra.

Jabłka królewskie
W 1792 roku w Skarbcu Koronnym znajdowało się pięć jabłek królewskich. Najokazalsze z nich koronacyjne wykonane w okresie późnego renesansu było szczerozłote, zwieńczone krzyżykiem z pereł i rubinów oraz miało wygrawerowaną na globie mapę świata. Drugie jabłko, złote z krzyżykiem należało do insygniów koronacyjnych królowej. Trzy pozostałe jabłka były srebrne, pozłacane.

Miecze ceremonialne
W 1792 roku w Skarbcu Koronnym przechowywano cztery miecze wykorzystywane podczas uroczystości koronacyjnych. Pierwszym z nich i najważniejszym był Szczerbiec. Obok niego znajdował się miecz Sigismuntus Iustus Zygmunta I Starego do pasowania rycerzy. W skarbcu spoczywały również dwa miecze grunwaldzkie, które niesione przed królem w dniu koronacji symbolizowały Rzeczpospolitą Obojga Narodów.

Poza Skarbcem Koronnym w tym czasie były:

Korona Moskiewska
Kopia korony Moskiewskiej Zygmunta III Wazy, którą wykonał ok. 1668 roku warszawski złotnik Tobiasz Rychter na zamówienie Jana II Kazimierza Wazy. Korona przekazana do Skarbca Koronnego w 1674 roku, od 1700 roku przechowywana jako zastaw w berlińskim skarbcu Hohenzollernów.

Insygnia królewskie monarchów polskich z dynastii Wettynów
Regalia Augusta II Mocnego, Augusta III Sasa i Marii Józefy przechowywano kolekcjach elektorów saskich: Grünes Gewölbe i Rüstkammer w Dreźnie.

Insygnia królewskie Stanisława Augusta Poniatowskiego
Regalia Stanisława Augusta Poniatowskiego: miecz ceremonialny, łańcuch i berło przechowywano na Zamku Królewskim w Warszawie.

Newsy

Post Author: admin