Słowo rubin pochodzi z łaciny – od słowa rubens czyli czerwony. Stare nazwy to antraks lub karbunkuł.
Przez swoją barwę rubin kojarzony jest z krwią i życiem. Nazywano go „królem klejnotów”
„matką klejnotów” czy „kwiatem wśród kamieni” . Wschodnia mitologia mówi o rubinie jako o kropli krwi z serca Matki Ziemi.
Częste zjawisko w rubinach to pojawiająca się gwiazda. Na Wschodzie uważa się, że powstaje ona za sprawą trzech dobrych duchów: Wiary, Nadzieji i Przeznaczenia, uwięzionych w kamieniu za wykroczenia.
Birminska legenda z kolei mówi o smoczycy o imieniu Naga, która zniosła trzy jaja.
Z pierwszego wykluł się Pyusawti – król Birmy, z drugiego Cesarz Chin, a z trzeciego wszystkie rubiny na świecie.
Talizmany z rubinami oprawionymi w żelazo, z wizerunkiem boga Marsa i węża, nosili rzymscy wojownicy. wieżąc, że doda im siły witalnej do walki. Na dalekim wschodzie rubin zdobił ubiór, uprząż, a także broń. Był on symbolem życia, ruchu i energii. Lecz rubin szczególnie upodobali sobie możni tego świata. Kleopatra nakazała wysadzić rubinem ściany swych komnat a Car Iwan Groźny mawiał o rubinach że „ uzdrawiają serce
i mózg, dodają siły i pamięci człowiekowi”. Korony i diademy bardzo często ozdobione były rubinami.
W Średniowieczu Krzyżowcy jadąc do Ziemi Świętej nosili rubiny w pierścieniach, bowiem wierzyli, że zapobiegają krwotokom i chronią przed ranami i truciznami. Kamień ten był szczególnie polecany młodym małżonkom aby chronić ich od zdrady. Barwa rubinu symbolizowała też namiętność i miłość.
Wierzono również, że rubin jest kamieniem przyjaźni i posiada moc przepowiadania losu -jeżeli kamień ciemnieje. należy spodziewać się odmiany losu. Rubinów zdecydowanie nie należy pożyczać innym – „bo źle czyni ten, kto zrzeka się przyjaciela”
XVIII w. – John Harrison użył rubinów do produkcji łożysk zegarkowych
Marine chronometer No.3, Astronomer Royal, G.B. Airey, 1840
1828r. – Francuz Gaudin otrzymał małe kulki stopionego rubinu, ale otrzymane masy były mętne.
1880r. – otrzymano rubin możliwy do oszlifowania i nazwano go „rubis reconstitue”. Otrzymano go, stapiając opiłki rubinowe z pewną substancją topliwą zawierającą ołów. W stopionej szklistej masie można było rozróżnić pod mikroskopem kryształki rubinu i nawet pęcherzyki powietrza. Waga kawałka tego preparatu nie przewyższała 1 karatu.
1837r. – Gaudin otrzymał pierwszy syntetyczny rubin przez zgrzewanie w wysokiej temperaturze ałunu potasu z odrobiną chromu jako pigmentu.
1877r. – Francuz Fremy otrzymał czerwony syntetyczny rubin po dodaniu soli chromowej do zsyntetyzowanego białego leukoszafiru.
1902 r. – Francuz August Verneuil otrzymał po raz pierwszy syntetyczny kryształ rubinu metodą Verneuila. Zastosowali następującą metodę: świeżo strącony czysty tlenek glinowy z małą domieszką węglanu potasowego i fluorku wapniowego stapiali z 2% dwuchromianu potasu przy 1500° C. Używany był do tej pracy porowaty tygiel kaolinowy. by ułatwić dopływ powietrza, co uważano za warunek konieczny. Materiały surowe były badane skrupulatnie co do zawartości zanieczyszczeń, które mogłyby zniweczyć całą pracę. Wpływ na wyniki miała nawet wielkość tygla: z większych tygli otrzymano większe kryształy. Wszelkie własności tego sztucznego rubinu odpowiadały prawie w zupełności rubinowi prawdziwemu, a więc: forma krystaliczna, przezroczystość, zabarwienie. Jedna tylko była wada — kryształy były za małe, a szczególnie za cienkie do szlifowania: szerokość tafelek wynosiła zaledwie kilka milimetrów. To był tak zwany rubin sztuczny—„rubis scientifique”.
Rys. „Synthesis of Precious Stones” by I.H. Levin, first published in May 24, 1912.
Syntetyczny rubin
Autor: Aramgutang License: public domain
1947r. – udało się wyhodować syntetyczne rubiny gwiaździste dzięki dodatkowi substancji rutylowej do topionej masy substancji.
1960r. – W Polsckiej Hucie Aluminium w Skawinie otrzymano pierwsze gruszki korundowe, w 1964r. zorganizowano szlifiernię syntetycznych korundów (A. Załubka), która dostarczyła na rynek około 12 tys. sztuk rubinów.
fot. Geologicharka licencja: Creative Commons Attribution-Share Alike 3.0
1964 r. – Amerykanin Charles Townes otrzymał Nagrodę Nobla z fizyki za skonstruowanie lasera rubinowego.