Nazwa pochodzi od charakterystycznego, ostrokrawędzistego kształtu kryształów (po łacinie „spina” – strzała).
Spinele w starożytności łącznie z innymi czerwonymi kamieniami szlachetnymi nazywano „karbunkułami”. Współczesny podział wypracowano później, gdy poznano skład chemiczny kamieni. Jak dowodzą stare okazy biżuterii, w przeszłości spinel cieszył się dużą popularnością. Początkowo był on uważany za rubin, np. okaz w angielskich klejnotach koronnych (Rubin Timura – 361 kr; Rubin Czarnego Księcia – 170 kr). W skarbcu koronnym szachów Iranu są dwa spinele rubinowe (500 kr i 270 kr). W Skarbcu Diamentowym na Kremlu w Rosji jest spinel rubinowy o wadze 399 kr.
I w n.e. – Rzymski naukowiec Pliniusz pisze: „Nadto, w każdem rodzaju tych kamieni samczemi [ nazywają ] iskrzące się bardziej, samiczemi zaś bledniej błyszczące”. Z jego dalszych rozważań wynika, że wtedy, tak samo jak dzisiaj, fałszerze nie próżnowali: „Powiadają, że karbunkuły tępszego blasku w occie trzymają na wiele dni, te zaś nabierają blasku, który tyleż miesięcy trwa. Naśladują je, aż do nierozeznania, ze szkła”.
Pod nazwą carbunculus rozumiał rubiny, czerwone granaty i czerwone spinele.
XIV w. – XV w. – popularna jest wiara w uzdrawiającą moc rubinów. Ich noszenie miało pozwolić zachować zdrowie fizyczne i psychiczne.
1669 r. – Johann Schröder w księdze „Doskonała farmakopea chemiczna” oraz Pharmacopëia medico-chymica pisze:
Najlepsze rubiny znajdziesz gdy językiem je dotkniesz; wybierz te najzimniejsze i najtwardsze. Rubiny rosną one w skale i najsampierw są białe, by przez różowe w miarę dojrzewania, czerwonymi się stać.
Przeciwdziałają truciźnie i smutkowi, powściągają żądze, odpędzają koszmarne sny, czyszczą umysł i chronią ciało. Gdy zbliży się nieszczęście, rubin ciemniejszym się stanie.
1587 r. – spinel został uznany za odrębny gatunek kamienia szlachetnego w Birmie.
1807 r. – Opisano Gahnit – ZnAl2O4, rzadki minerał należący do grupy spineli nazwany na cześć szwedzkiego chemika, Johana Gottlieba Gahna (1745-1818) odkrywcy manganu.
1847 r. –Opisano Hercynit, rodzaj spinelu. Po raz pierwszy znaleziony w pasmie górskim Szumawa, położonym na pograniczu Czech, Bawarii i Austrii.
1910 r. – początek wytwarzania syntetycznego spinelu.
1973 r. – Ernest Henry Nikiel, mineralog z Australii po raz pierwszy opisał spinel miedziowy (CuFe2O4)
2007 r. – olbrzymi kryształ spinelu odkryto w Afryce Wschodniej. Wydobyto go z głębokości 10 metrów w Tanzanii (okolice Mahenge). Spinel ważył 52 kilogramy.
fot: www.multicolour.com
olbrzymi kryształ spinelu
